Ο Πρώτος Καιρός

Οι πρώτες μέρες στο σπίτι, οι πρώτες μέρες της ζωής του Παναγιώτη έξω από το ίδρυμα ήταν μια αποκάλυψη για τον μικρό.
Μέχρι εκείνη την ώρα οι μόνες παραστάσεις που είχε ήταν ο μεγάλος θάλαμος με τα ξύλινα κρεβατάκια όπου μεγάλωνε μαζί με καμμιά δεκαριά άλλα παιδιά κι ο κήπος με τις κούνιες που οι βρεφοκόμες τα έβγαζαν να παίξουν.
Βρέθηκε λοιπόν απ’τη μια στιγμή στην άλλη να «βομβαρδίζεται» από εικόνες και αντικείμενα άγνωστα σ’αυτόν.
Κι έκανε το αυτονόητο, αυτό που κάνουν όλα τα μικρά παιδιά προκειμένου να αντιληφθούν τον κόσμο.
Άγγιζε τα πράγματα, τα ακουμπούσε, τα εξέταζε.
Θυμάμαι την πρώτη φορά που πήγα στο σούπερ μάρκετ με τον Παναγιώτη.
Βγαίνω φορτωμένη με τις σακούλες προχωρώντας προς το πάρκινγκ, καταλαβαίνω όμως πως ο μικρός δεν με ακολουθεί και σταματάω  να δω τί γίνεται.
Ο Παναγιώτης είχε σταθεί στην πόρτα εξόδου του σούπερ μάρκετ κι έκανε ένα βήμα πίσω και μετά ένα βήμα μπροστά ξανά και ξανά, κοιτώντας με έκπληξη σε κάθε του βήμα την πόρτα μια να ανοίγει και μια να κλείνει.
Όταν στο σπίτι ο Βασίλης έπαιζε με τα παιχνίδια τους ο Παναγιώτης προτιμούσε να κάθεται να με κοιτάει να σιδερώνω ή να μαγειρεύω, έχοντας τα μάτια ορθάνοιχτα από την έκπληξη και κάνοντας αμέτρητες ερωτήσεις.
Πράγματα απλά και καθημερινά όπως το σίδερο, η κατσαρόλα, η ηλεκτρικη κουζίνα, το πλυντήριο.. ήταν πράγματα πρωτόγνωρα για κείνον.
Όλη αυτή η απόλυτα φυσιολογική περιέργεια όμως, εγκυμονούσε  τον κίνδυνο να καεί ή να τραυματιστεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έτσι ήμουν συνεχώς σε εγρήγορση κι είχα τα μάτια μου στραμμένα πάνω του διαρκώς.
Περάσαμε δύσκολες και κουραστικές στιγμές γιατί έχοντας ζήσει τα πρώτα τέσσερα σχεδόν χρόνια της ζωής του στο προστατευμένο περιβάλλον του ιδρύματος, αγνοούσε την ύπαρξη κινδύνων παντελώς.
παιδια τηλεοραση
Εκείνον τον καιρό είχα το μαγαζί μου (πριν το πουλήσουμε και μετακομίσουμε στην εξοχή) , έτσι λοιπόν τον πρώτο μήνα τον είχα μαζί μου όλη μέρα.
Έντρομη τον είδα μια μέρα να έχει βγει στον δρόμο (κεντρικός απ’ όπου περνούσαν πολλά αυτοκίνητα και το λεωφορείο) να παίζει μες την μέση.. κουτσό!
Τότε πείστηκα πως πράγματι τα μικρά παιδιά εχουν άγγελο που τα προσέχει.
Θυμάμαι τα μεσημέρια που ήταν συνηθισμένο να κοιμάται και βέβαια στο μαγαζί δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα, τον έπαιρνα λοιπόν στην αγκαλιά μου καθιστό με το στήθος του να ακουμπά στο δικό μου, τα ποδαράκια του να βγαίνουν προς την μεριά της πλάτης μου και κοιμόταν.
Άλλες φορές, όταν υπήρχαν πελάτες, τον είχα πετύχει να έχει γονατίσει μπροστά στην καρέκλα και με ακουμπισμένο το κεφαλάκι του στο κάθισμά της να τον έχει πάρει ο ύπνος.
Ταλαιπωρία, όμως δεν ήθελα αμέσως να τον στείλω στον παιδικό σταθμό, ήθελα να δεθεί λίγο μαζί μου, ΄να μας μάθει καλά, να σιγουρευτεί για την θέση του στην οικογένεια.
Όταν τελικά τον πήγα στον παιδικό σταθμό δεν του άρεσε καθόλου και το θυμάται ακόμα και τώρα που έχει μεγαλώσει.
Τα μεσημέρια που πήγαινα να τον πάρω τον έβρισκα σε μια γωνιά καθισμένο στο πάτωμα, απομονωμένο από τα άλλα παιδιά να με περιμένει και μόλις με έβλεπε ένα τεράστιο χαμόγελο ζωγραφιζόταν στο προσωπάκι του.
Η καρδιά μου σκιζόταν στα δύο, όμως δεν γινόταν διαφορετικά….

συνεχίζεται..

Η Προσαρμογή

Εκείνες οι μέρες της «προσαρμογής» ήταν ψυχικά επίπονες και κουραστικές.
Πήγαινα κάθε πρωί με τον Βασίλη να συναντήσουμε τον Παναγιώτη.
Έβγαζα τα δύο παιδιά στον κήπο του ιδρύματος , μιλούσαμε, γελούσαμε και τα άφηνα μέσα απ’το παιχνίδι να «γνωριστούν».
παιδια κουνιες
Ο Παναγιώτης αδημονούσε να έρθει σπίτι, το ίδιο κι εμείς, όμως η κοινωνική υπηρεσία είχε άλλη γνώμη.
Ήθελαν να σιγουρέψουν την απόφασή μας και να διασφαλίσουν τη καλή έκβαση της αναδοχής.
Πληρώναμε κατά κάποιο τρόπο μια πρόσφατη αποτυχία «τοποθέτησης» παιδιού σε ανάδοχη οικογένεια, το οποίο είχε «επιστραφεί» στο ίδρυμα λόγω της συμπεριφοράς του.
Στη δική μας περίπτωση η ψυχολόγος είχε διακρίνει συμπτώματα μελαγχολίας του Βασίλη από την παρουσία του Παναγιώτη και το αναγκαστικό «μοίρασμα» της μαμάς του (δηλαδή εμένα) μαζί του.
Ήταν φυσικό.
Μετά από πεντέμισι χρόνια απόλυτης κυριαρχίας στην οικογένεια και πρωτιάς στην προσοχή και την αγάπη μας, ο Βασίλης καλούνταν από την μια στιγμή στην άλλη να μας μοιραστεί με ένα άλλο παιδί.
Ήταν τόσο μικρός κι ο ίδιος, ήθελε τον χρόνο του κι αυτό ακριβώς προσπαθούσα να εξηγήσω στην ψυχολόγο.
Μάταια…
Σπάραζε η ψυχή μου κάθε φορά που έπρεπε να φύγω.
Ο Παναγιώτης αγκιστρωνόταν πάνω μου κλαίγοντας και με παρακαλούσε να τον πάρω, να μην τον αφήσω πίσω..
Θυμάμαι κάποια μέρα που μου έτυχε σοβαρό πρόβλημα και δεν μπόρεσα να πάω.
Πήρα τηλέφωνο να ενημερώσω και ζήτησα τον μικρό να του μιλήσω, με τις πρώτες λέξεις που πρόφερα άφησε το ακουστικό να πέσει στο πάτωμα κι έφυγε κλαίγοντας.
Ακόμα δεν μπορώ να το ξεχάσω.
Πέρασε έτσι ένας μήνας.
Στο τέλος έκανα μια έντονη κουβέντα με την κοινωνική λειτουργό πιέζοντάς την να πάρουν μια απόφαση.
Αυτό το καθημερινό (πρωϊ-απόγευμα) πήγαινε – έλα μας είχε εξοντώσει.
 Ο μικρός δεν ηρεμούσε πια με τις κουβέντες, απαιτούσε με τον τρόπο του να έρθει μαζί μας.. κι είχε δίκιο.
Τα δυο παιδιά είχαν γνωριστεί πια κι η σχέση απλά χρειαζόταν χρόνο και καθημερινή επαφή για να εξελιχθεί και να εξομαλυνθεί.
Έτσι με επισκέψεις δυο και τριών ωρών την μέρα και κυρίως μένοντας ο ένας πίσω δεν θα το επιτυγχάναμε ποτέ.
Η όποια πρόοδος στην σχέση των δυο παιδιών δεν θα γινόταν μέσα στο ίδρυμα,
Έπρεπε να πάρουν μια απόφαση επιτέλους.
Και την πήραν.
Έτσι ένα ευλογημένο πρωϊνό πήγα να πάρω τον Παναγιώτη και να τον φέρω για πρώτη φορά στο σπίτι μας, στο σπίτι του.
συνεχίζεται…

Η γλώσσα της ενθάρρυνσης

Καθ’ εικόνα …

Σκέψου το Θεό.

Όταν έφτιαχνε τον άνθρωπο.

Να βαριόταν να τον τελειώσει.

Να έλεγε κι αύριο μέρα είναι!

Τι έγινε κι αν του λείπει η όσφρηση.

Ή τα μάτια.

Έχει το στόμα ρε αδερφέ!

Ας γνωρίσει τα πάντα μέσω του στόματος.

Κάπως βολεύονται όλα στο τέλος…

Σκέψου έναν Θεό τεμπέλη.

Την ώρα της μεγάλης στιγμής!

Την ώρα που εμφυσεί ζωή!

Σκέψου.. μια μισή στιγμή.

Ένα ανοκλήρωτο έργο.

Σκέψου ένα Θεό φυγόπονο.

Ένα θεό, που τα παρατά, γιατί δεν ξέρει «αν μπορεί».


Μη μου πεις «Θεός είναι, όλα τα μπορεί!»

Καθ’εικόνα δεν θέλεις να πιστεύεις ότι σε έκανε;

Προσπάθησε!

Τελείωσε ανθρωπάκο το έργο σου!

Δώσε κι εσύ ζωή σε κάτι!

Δοκίμασε τι θα πει αποτυχία!

Πριν πεις: «δεν μπορώ».

Πες: θα δοκιμάσω.

Δεν είναι το τέλος του κόσμου!

Ίσως είναι η αρχή!

Κι αν όλα δεν πάνε καλά

Να θυμάσαι

Μια στιγμή αποτυχίας

είναι μονάχα ένα φύσημα του αγέρα.

Στα μικρά παιδιά αρέσει πολύ να γεμίζουν όποιο χαρτί βρουν μπροστά τους με ζωγραφιές. Με χρώματα ή χωρίς, στην πρώτη ευκαιρία, αφήνουν τα αποτυπώματα της ψυχής τους. Κι έπειτα τα μοιράζουν σε όσους αγαπούν. Συνήθως στη μητέρα, αλλά πολλές φορές και μια φίλη της μαμάς αν τη συμπαθεί ο μικρός Γιαννάκης ή μικρή Ελενίτσα μπορεί  να γίνει αποδέκτης μιας παιδικής ζωγραφιάς. 

Και τι κάνουν οι περισσότεροι γονείς; Λένε ένα: «α ωραίο!». Και το αφήνουν πάνω στο τραπέζι (στην καλύτερη περίπτωση)  ή το τσαλακώνουν και το πετούν στο καλάθι. Έχω ακούσει κι αντιδράσεις του τύπου : μη χαλάς έτσι τα χαρτιά… έχουν λεφτά. Δεν θα τα μουτζουρώνεις με βλακείες. 

Κι έτσι ο μικρός Γιαννάκης (ή μικρή Ελενίτσα) μεγαλώνουν πιστεύοντας πως φτιάχνουν μουντζούρες. Πως δεν κάνει να λερώνεις τα χαρτιά με άσκοπες ζωγραφιές που δεν αρέσουν σε κανέναν. Και τέλος μεγαλώνουν πιστεύοντας πως δεν ξέρουν να φτιάχνουν τίποτα της προκοπής.

Μεγαλώνοντας ο Γιάννης γελάει σε μια παρέα λέγοντας «ούτε ευθεία δεν μπορώ να τραβήξω». Κι η Ελένη ντρέπεται όταν τα παιδιά της της ζητούν να τους ζωγραφίσει κάτι. 

Κάποτε, ο μικρός μου ανιψιός, έφτιαξε μια ζωγραφιά για την αδερφή μου και της την πήγε με χαρά και καμάρι. Η αδερφή μου είπε κλασσικά «μπράβο,ωραία» αλλά κάπου την άφησε για μέρες και μετά ως  δια μαγείας χάθηκε.

Ο ανιψιός μου τόλμησε να τη ρωτήσει: Γιατί μαμά πέταξες αυτό που σου έφτιαξα; Η Αριστέα, όταν ζωγραφίζω, με κρεμάει στον τοίχο της. Η αδερφή μου δαγκώθηκε, του ζήτησε συγγνώμη και κάποια στιγμή το συζήτησε μαζί μου. Της εξήγησα πως ακόμα κι αν της φαινόταν χαζό το σχέδιο του παιδιού, πετώντας τη ζωγραφιά του του περνά μηνύματα ζωής (αρνητικά στην προκειμένη περίπτωση)  κι ας μην το καταλαβαίνει.

Ακολούθησε ο διάλογος:

-Μα βρε Αριστέα…. αφού δεν το έχει με τη ζωγραφική, σαν τον μεγάλο.

-Ναι αλλά δεν παύει να είναι κάτι που έφτιαξε με χαρά για σένα. Όλοι περιμένουμε αποδοχή για αυτό που φτιάξαμε. Σημασία δεν έχει η τελειότητα, αλλά ότι είναι κάτι δικό μας.

-Ναι αλλά έτσι, αν του λέω μπράβο, θα αρχίσει να πιστεύει λανθασμένα ότι είναι μέγας ζωγράφος! Αφού δεν το’χει! Ψέματα δηλαδή θα του λέω του παιδιού;

Άλλο η επιβράβευση κι άλλο η αποδοχήΤο «μπράβο» είναι επιβράβευση. Είναι κάτι αντίστοιχο με την αποδοκιμασία. Είναι κριτική. Εκεί κινδυνεύουμε να χάσουμε το παιχνίδι με το παιδί. Γιατί θα πασχίζει για τα μπράβο. Όχι για τη χαρά της δημιουργίας.

Η ενθάρρυνση πάλι έχει τη δική της γλώσσα. «Νιώθω όμορφα με  τη χαρά σου»! «Χαίρομαι που προσπαθείς». » Αυτό που έφτιαξες είναι ένα κομμάτι από σένα κι εγώ εκτιμώ πολύ την προσπάθειά σου».

Κρατώντας τέλος το δώρο του παιδιού, είτε μαζί με άλλους θησαυρούς μας, είτε βάζοντας το σε μια αγαπημένη γωνιά στο γραφείο μας ή ακόμα ακόμα και στο ψυγείο μας, του δείχνουμε πόσο εκτιμούμε την πράξη της προσφοράς του. Πόσο πολύ χαιρόμαστε να βλέπουμε το έργο του παιδιού μας.

………………………………………..

Μια μέρα έρχεται ο μικρούλης μου στο γραφείο μου και μου λέει με μια λάμψη στα μάτια: Έφτιαξα μια κάρτα για τη μαμά…. με έχει βάλει στον καθρέφτη της! Με βλέπει κάθε μέρα! Χαμογέλασε. Ήξερα πως απλά όλα είχαν βρει το δρόμο τους…

Οι φωτογραφίες είναι από τον πίνακα ανακοινώσεων στο γραφείο μου. Τις τράβηξα χτες το βράδυ. Η ζωγραφιά με τη μπλε χάρτινη κορνίζα είναι του  μικρού ανιψιού μου. Για ένα παιδί που κάποτε απλά μουντζούρωνε νομίζω ότι είναι ένα πολύ σπουδαίο έργο. Πήγαινε τρίτη δημοτικού τότε. Η ζωγραφιά βρίσκεται σε αυτό το σημείο πάρα πολλά χρόνια…μέχρι και σήμερα. Κάθε φορά που θα βρεθεί στο χώρο μου την κοιτάζει και μου χαμογελάει. 

Ο ανιψιός μου σήμερα είναι 22 χρόνων. 

 Αριστέα

συνεχίζεται…

Προσδοκίες περιβάλλοντος

Με μια ακόμα αναδημοσίευση θα ήθελα να συνεχίσω από τη δική μου πλευρά, αν και πολλοί φίλοι και φίλες θα τη θυμούνται από το μπλογκ μου. Θέλω όμως πριν προχωρήσω σε άλλες ιστορίες και παιδαγωγικά θέματα να υπάρχουν εδώ, ως αρχείο, όλα τα σχετικά με τη δουλειά μου με τα παιδιά.

Ήταν η πιο δύσκολη περίπτωση που πέρασε από τα χέρια μου αλλά που δεν χρειάστηκα περισσότερο από δύο χρόνια για να έχω αποτελέσματα. Δείχνει με το καλύτερο τρόπο πως αν πιστέψεις στις δυνατότητες του παιδιού όλα είναι εφικτά! Για όσους την έχασαν λοιπόν….

Ήταν τελευταία μέρα του Σεπτέμβρη του ’98 . Την εποχή που έκανα ιδιαίτερα σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Καλούμαι να αναλάβω ένα συμπαθητικό αλλά ζωηρό αγοράκι που μόλις έχει ξεκινήσει την πρώτη δημοτικού. Ο λόγος; Η δασκάλα αρνείται να το έχει άλλο μέσα στην τάξη της και ζητάει την παραπομπή του παιδιού σε ειδικό σχολείο. Επιμένει ότι το παιδί είναι νοητικά καθυστερημένο.

Οι γονείς απεγνωσμένοι, έχουν ακούσει για τη δουλειά μου και στρέφονται σε μένα για βοήθεια.

Οι πρώτες επαφές με το παιδί με οδηγούν στο συμπέρασμα πως είναι ανώριμο κι ανέτοιμο να παρακολουθήσει την πρώτη δημοτικού, καθώς δεν είχε κατακτήσει τις δεξιότητες της νηπιακής ηλικίας, πόσο μάλλον της πρωτοσχολικής.

Βρίσκομαι σε δίλημμα. Πρόκειται για δύσκολη περίπτωση, ανησυχώ για τις προσδοκίες που μπορεί να έχει η οικογένεια από μένα. Από την άλλη εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν άλλοι ειδικοί! Ούτε καν Ιατροπαιδαγωγική υπηρεσία. Μετά από την προτροπή μου απευθυνόμαστε στην πιο κοντινή Υπηρεσία που είναι στην Πάτρα και το ραντεβού κλείνεται για την άνοιξη! Τόσο καλά!


Οι πρώτες πληροφορίες που συλλέγω θα είχαν τρομοκρατήσει πολλούς:

-Θορυβώδης συμπεριφορά μέσα στην αίθουσα, διέκοπτε το μάθημα, γινόταν ο κλόουν της τάξης, πολλές φορές παρουσίαζε επιθετική συμπεριφορά προς τους άλλους συμμαθητές του. Δεν πρόσεχε, δεν έκανε καμία εργασία, δεν συμμετείχε στο μάθημα

-Είχε αδέξια κίνηση,συναισθηματική αστάθεια (από το γέλιο στο κλάμα κι αντίστροφα), παρουσίαζε ξαφνικά ευερεθιστότητα κι εκνευρισμό, αγνοούσε οδηγίες, δεν συνεργαζόταν, πηδούσε από το ένα θέμα στο άλλο, ήθελε άμεση ικανοποίηση των απαιτήσεων του, δεν είχε διακριτικότητα, άγγιζε τους πάντες και τα πάντα, παραπονιόταν για τους θορύβους και τις μυρωδιές γύρω του, βασικά ενοχλούνταν από τα πάντα, γκρέμιζε ή έσπαγε πράγματα μέσα στο σπίτι, ενώ η μικρή του αδερφή δεν έπρεπε να μένει χωρίς επίβλεψη μαζί του καθώς είχε κινδυνέψει πολλές φορές στο παρελθόν. 

Αυτά που περιέγραψα ήταν ένα απλά ένα μέρος από τις εξωτερικές αντιδράσεις του παιδιού.

Εγώ συναντώ ένα χαρούμενο αρχικά παιδάκι που προσπαθούσε και ήθελε να συνεργαστεί, αλλά γρήγορα έχανε το ενδιαφέρον του, καθώς θόρυβοι, εικόνες και μυρωδιές του αποσπούσαν πολύ εύκολα την προσοχή! Σταματούσε συχνά το μάθημά μας και μιλούσε ακατάπαυστα και για άσχετα θέματα, άλλες φορές με υποδεχόταν με χαρά κι άλλες με θυμό, πολλές φορές δεν ήθελε να συνεργαστεί, μου τραβούσε τα μαλλιά μου ή μου κολλούσε ακαθαρσίες από τη μυτούλα του πάνω στο πρόσωπό μου.

Δεν θυμώνω, δεν διώχνω, δεν τιμωρώ. Ήρεμα και σταθερά αγνοώ, και προχωρώ σε αυτό που ζητώ, σαν να μην είχα ενοχληθεί καθόλου. Το παιδί έχοντας συνηθίσει διαρκώς να δέχεται τιμωρίες, φωνές κι επιπλήξεις, τα χάνει. Επιμένει. Με δοκιμάζει. 

Πίσω από όλα αυτά εγώ βλέπω ένα ταλαιπωρημένο παιδί που θέλει να γίνει αποδεκτό. 

Όλες οι πληροφορίες που συλλέγω με οδηγούν στο σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής ή αλλιώς υπερκινητικό σύνδρομο.

Τα υπερκινητικά παιδιά βρίσκονται διαρκώς σε υπερδιέγερση ή κίνηση. Αυτό γνωρίζει ο πολύς κόσμος.Στην πραγματικότητα, πρόκειται για αδυναμία του παιδιού να αντιδρά σωστά στα ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον του. Μερικοί ειδικοί μιλούν για βλάβη στην επιλογή των ερεθισμάτων. Με άλλα λόγια δεν γίνεται «φιλτράρισμα» και κατά συνέπεια δεν γίνεται απόρριψη των περιττών ερεθισμάτων τα οποία δεχόμαστε όλοι μας κάθε στιγμή από το περιβάλλον μας!

Τι πληροφορία! Θαυματουργή!  Σκεφτείτε ένα τόσο δα μικρό μυαλουδάκι που προσπαθεί να μάθει τον κόσμο και να επικοινωνήσει, να δέχεται διαρκώς πληροφορίες. Να εισβάλλουν στο συνειδητό του όλα τα ερεθίσματα και κυριολεκτικά να το αλώνουν! Μπρρ! Η σκέψη και μόνο με τρομοκρατεί! Πόσο βασανισμένο πλασματάκι σκέφτομαι!  Πόσο θέλει να ανακουφιστεί! Να ηρεμήσει. Αντ΄αυτού προσπαθούσαμε να διαβάσουμε σε ένα σπίτι που έπαιζε η τηλεόραση στο διπλανό δωμάτιο, ένα μωρό ( η αδερφή του) έκλαιγε ή φώναζε, σε μια πολυκατοικία, πάνω σε ένα πολυσύχναστο δρόμο,με μαγαζιά από κάτω, φωνές κόσμο….ω θεέ μου! Φρίκη!

Με αυτό τον απλό τρόπο εξηγώ την κατάσταση στους γονείς. Προσπαθούμε λοιπόν να επιτύχουμε περιβάλλον με τα λιγότερα δυνατά ερεθίσματα. Πιστεύω σε αυτό το παιδί! Ξέρω πως μπορεί να μάθει. Παράλληλα το ενισχύω διαρκώς με ενθάρρυνση κι επιβραβεύσεις. Μικρές εύκολες εργασίες στην αρχή. Τα πρώτα μπράβο! «Έλα, μπορείς Θανάση»! 

Συνεχίζω έπειτα στο δικό μου χώρο. Κανένας θόρυβος εκεί. Δοκιμάζω σταδιακά κλασσική μουσική, πολύ χαμηλά. Πόσο το χαλαρώνει. Έχω αρχίσει και πετυχαίνω τη συνεργασία του!

Εν τω μεταξύ φτάνει ο καιρός και περνάει από αξιολόγηση στην Ιατροπαιδαγωγική Υπηρεσία. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι το παιδί έχει μέτρια προς φυσιολογική νοημοσύνη αλλά κυρίως υπερκινητικό σύνδρομο. Συνιστάται να επαναλάβει την πρώτη τάξη.

Συνεχίζουμε μαζί και την επόμενη χρονιά.

Μετά από πολύ ψάξιμο ανακαλύπτω ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει. Έτσι μπαίνει στο παιχνίδι η διατροφή και φεύγουν το λευκό αλεύρι, οι σοκολάτες, οι επεξεργασμένες τροφές με χημικά πρόσθετα από το σούπερ μάρκετ, τα αναψυκτικά. Καθόλου εύκολο να σας πω. Έδωσα αγώνα να μην δίνονται κρυφά από τους παππούδες κρουασάν με σοκολάτα. Δεν μπορείτε όμως να φανταστείτε τη βελτίωση που πετύχαμε σε όλα συμπτώματα όταν η διατροφή του παιδιού άλλαξε εντελώς!

Όταν τελείωσε κι η δεύτερη χρονιά το παιδί είχε ηρεμήσει σημαντικά, είχε βελτιωθεί σε όλους τους τομείς, είχε μειώσει στο ελάχιστο την επιθετική συμπεριφορά, και κυρίως έμαθε να διαβάζει, να γράφει και κάλυψε όλη την ύλη στα μαθηματικά.

Δεν χρειάστηκα τρίτη χρονιά.

Το έργο μου είχε ολοκληρωθεί.

Πριν λίγο καιρό η μαμά μου συνάντησε τη μαμά του στο λογιστικό γραφείο της αδελφής της και θείας του παιδιού (όπου πήγε για τη φορολογική της δήλωση). Ο Θανάσης σήμερα είναι ένα παλικάρι. Τελείωσε το σχολείο κανονικά και τη στρατιωτική του θητεία και είναι ένας χαρούμενος κι ευτυχισμένος νέος. 

Το «ευχαριστώ» που μου έστειλε εκείνη την ημέρα η μητέρα του μέσω της δικής μου, είναι από αυτά που θα κρατήσω για πάντα στην καρδιά μου. Η πορεία και η εξέλιξη του παιδιού όμως για μένα είναι η δικαίωση:  Όταν πιστέψεις στο παιδί και το πλησιάσεις με αγάπη, όσο κι αν η συμπεριφορά του σε κάνει να θέλεις να το βάλεις στα πόδια, αν μείνεις, αν το αποδεχτείς όπως είναι θα δεις ότι τα θαύματα γίνονται εδώ στη γη! 

Εύχομαι ολόψυχα να υπάρχουν πάντα άνθρωποι που θα πιστεύουν, θα ονειρεύονται και θα παλεύουν να αποδείξουν πως όλα είναι εφικτά!

Εύχομαι όμως ακόμα περισσότερο να υπάρχουν Δάσκαλοι πραγματικοί, δάσκαλοι που δεν θα διώχνουν παιδιά από την τάξη τους γιατί αναστατώνουν την ηρεμία τους. Δάσκαλοι που δεν θα καθοδηγούνται από τις προσδοκίες τους και δεν θα βοηθούν μονάχα όσα παιδιά νομίζουν ότι μπορούν, αφήνοντας πίσω τα αδύναμα. 

 Αριστέα

Η Γνωριμία

Tην νύχτα πριν από το πρωϊνό που θα βλέπαμε πρώτη φορά τον Παναγιώτη κοιμήθηκα ελάχιστα.
Στριφογύριζα στο κρεβάτι «προβάροντας» ξανά και ξανά λόγια και κινήσεις.
Ήμουν αγχωμένη!
Ένιωθα το βάρος της απόφασής μου – της απόφασής μας – τεράστιο κι ασήκωτο στους ώμους μου.
Σκεφτόμουν πως όφειλα να είμαι καλά γι’ αυτό το παιδί, να μη πάθω τίποτα, να είμαι δίπλα του, να το μεγαλώσω και να το στηρίξω.
Είχα ήδη κόψει το τσιγάρο έξη μήνες πριν..
Κι ήταν περίεργο όλο αυτό καθώς σε κανένα από τα τρία μου παιδιά δεν είχα νιώσει έτσι.
Για κανένα από τα βιολογικά μου παιδιά δεν είχα αισθανθεί και μετρήσει την ευθύνη μου σαν γονιός και την σημασία της παρουσίας μου στην ζωή τους όσο εκείνες τις στιγμές, όσο για κείνο το παιδί!
Θυμάμαι πως στην διαδρομή μέχρι το ίδρυμα στο αυτοκίνητο μίλησα ελάχιστα μένοντας σιωπηλή με τις σκέψεις μου.
Όλα όμως ξεχάστηκαν όταν τον πρωταντίκρυσα…
Το πρώτο που είδα ήταν ένα μεγάλο φωτεινό χαμόγελο, αυτό το ίδιο χαμόγελο που τον χαρακτηρίζει και που κερδίζει όλους όσους τον γνωρίζουν!
Οι βρεφοκόμες τον είχαν ντύσει με όμορφα γαλάζια ρουχαλάκια που ταίριαζαν με τα πανέμορφα γκριζογάλανα μάτια του.
Τον είχαν χτενίσει, του είχαν βάλει ακόμα και ζελέ στα μαλλιά και φυσικά του είχαν πει πως θα έρθει ο μπαμπάς και η μαμά του.
Κι ήταν τόσο μα τόσο αγχωμένος κι ο ίδιος!
Ένα τόσο δα ανθρωπάκι που πηγαινοερχόταν με νευρικότητα και η αμηχανία ήταν διάχυτη στις κινήσεις του.
Απόφευγε να μας κοιτάξει κι έκανε πως ασχολιόταν με τα παιχνίδια που του πήγαμε έχοντας ένα ντροπαλό χαμόγελο στο προσωπάκι του,
Ήθελα να τον σφίξω στην αγκαλιά μου και να του πω να μη φοβάται, πως από δω και πέρα θα είμαι πάντα δίπλα του, πως ότι κι αν τύχει στην ζωή του θά’ μαι εκεί στο πλάι του να τον φροντίζω και να τον στηρίζω..
Αντί γι’ αυτό τον κοιτούσα με ένα κόμπο στον λαιμό δίχως να μπορώ να πω και σπουδαία πράγματα, απλά κοιτώντας τον!
Έτσι κύλησε η πρώτη εκείνη συνάντηση, με χαμόγελα, κλεφτές ματιές, αμηχανία και ντροπαλοσύνη.
Κι αρχίσαμε να πηγαίνουμε καθημερινά πρωί κι απόγευμα να τον βλέπουμε.
Και μας περίμενε πάντα με τόση ανυπομονησία κι ήταν τόσο οδυνηρός κάθε φορά ο αποχωρισμός!
Ήθελε να έρθει μαζί μας στο σπίτι, ανυπομονούσε…
Και πώς να του εξηγήσεις την υπομονή;
Πώς να του πεις να περιμένει;
Περίμενε ήδη τριάμισι χρόνια απ’ την ζωή του …
Panos
συνεχίζεται…

Το Όνειρο..

Η ζωή μου έχει ξεκινήσει απ’ την αρχή.
Έχω δημιουργήσει μια καινούργια οικογένεια, έχω γεννήσει τον τρίτο μου γιο τον Βασίλη, έχω τους γιούς απ’ τον πρώτο μου γάμο κοντά μου και τότε αρχίζει να στριφογυρίζει στο μυαλό μου το παλιό εκείνο όνειρο, η αναδοχή ενός παιδιού.
Ο Βασίλης είναι τεσσεράμισι χρονών κι εγώ δεν θέλω ούτε να σκεφτώ μια τέταρτη εγκυμοσύνη, εξ άλλου είμαι μεγάλη πια.
Παρ’ όλο που οι δυο μεγάλοι μου γιοί με παροτρύνουν καθώς υποστηρίζουν πως ο Βασίλης θα μεγαλώσει ουσιαστικά σαν μοναχοπαίδι μιας και η διαφορά με τα αδέλφια του είναι τεράστια (είκοσι χρόνια), εγώ δεν θέλω ούτε να το σκεφτώ.
Έτσι, σκέφτομαι πως η αναδοχή ενός παιδιού θα είναι καλή από πολλές απόψεις.
Θα έχει ο Βασίλης ένα συνομήλικο αδελφό ή αδελφή που θα μεγαλώνουν μαζί, που θα παίζουν, θα μοιράζονται πράγματα κι επιθυμίες και παράλληλα θα πραγματοποιήσω το όνειρό μου να προσφέρω σε κάποιο παιδάκι την οικογενειακή θαλπωρή που τόσο θα είχε ανάγκη.
Το συζήτησα πρώτα με τον άντρα μου , μετά με τα μεγάλα αγόρια μου, ακόμα και με τον Βασίλη.
Του είπα όσο πιο απλά μπορούσα για τα παιδιά που δεν έχουν τους γονείς τους όπως εκείνος και μένουν σε ιδρύματα, για το πόσο λυπούνται κι υποφέρουν και τον ρώτησα πώς θα αισθανόταν να παίρναμε ένα παιδάκι σπίτι μας, να μεγαλώνει μαζί μας.
Με δακρυσμένα τα ματάκια του μου είπε «ναι μαμά, να πάρουμε.. αχ πόσο λυπάμαι αυτά τα παιδάκια»…
Όλοι βρήκαν πολύ καλή την σκέψη, κανείς τους δεν είχε αντίρρηση.
Μόνο ο δεύτερος γιος μου εξέφρασε μερικές επιφυλάξεις που είχαν να κάνουν περισσότερο με τις δικές μου αντοχές.
Μου είπε δηλαδή πως τώρα που ο Βασίλης είχε πια μεγαλώσει, που η ζωή μου είχε τακτοποιηθεί και μπορούσα να χαρώ και να απολαύσω πράγματα θα έβαζα καινούργιες έγνοιες στο κεφάλι μου, αλλά αυτά για μένα δεν βάραιναν και κατά βάθος την απόφαση την είχα ήδη πάρει απ’ τη στιγμή που τους είδα όλους θετικούς.
Έτσι ένα φθινοπωρινό πρωϊνό τηλεφώνησα στο «Μητέρα», τους εξήγησα τί ακριβώς ήθελα και ζήτησα να κλείσουμε ένα ραντεβού.
Από κει και πέρα τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους, αν και δεν ήταν τόσο απλά τελικά.
Άρχισαν οι επαφές με την κοινωνική υπηρεσία του ιδρύματος, πότε μόνη μου, πότε μαζί με τον άντρα μου και πότε μόνος ο άντρας μου.
Ερωτήσεις, συζητήσεις και ατέλειωτα πήγαινε – έλα για να καταλάβουν τον λόγο της επιθυμίας αυτής.
Το πρώτο που μου εξήγησαν ήταν πως τα υγιή παιδιά δίνονταν προς υιοθεσία.
Για αναδοχή δίνονται τα παιδιά που έχουν κάποιο πρόβλημα, παιδιά με σύνδρομο down, με ψυχοκινητικά ή άλλα προβλήματα υγείας.
Όλα αυτά τα παιδιά βρίσκονταν στα «αζήτητα» του ιδρύματος και μέναν εκεί για χρόνια.
Τον καιρό εκείνο είχα απολυθεί απ’ τη δουλειά μου και είχα ανοίξει ένα μικρό μίνι μάρκετ που μας είχε σκλαβωμένους εμένα απ’ το πρωί μέχρι το απόγευμα και τον άντρα μου από το απόγευμα που γύριζε απ τη δουλειά του μέχρι αργά το βράδυ, επτά μέρες την εβδομάδα.
Τους εξηγήσαμε λοιπόν πως δεν είχαμε αντίρρηση να πάρουμε κάποιο παιδί με πρόβλημα αρκεί να μην ήθελε πχ καθημερινές φυσιοθεραπείες ή άλλου είδους αγωγές που εκ των πραγμάτων δεν είχαμε τον χρόνο να διαθέσουμε σ’ αυτές.
Επίσης μας ζήτησαν να τους πάμε διάφορα έγγραφα, όπως χαρτί από δημόσιο νοσοκομείο όπου να αναφέρεται η κατάσταση της υγείας μας, φορολογική ενημερότητα, συστάσεις προφορικές αλλά και γραπτές από κάποιους ανθρώπους που μας ήξεραν και φυσικά ήρθαν να δουν το σπίτι μας και μίλησαν με γείτονες.
Όλα αυτά ήταν κουραστικά αλλά και απόλυτα κατανοητά.
Έπρεπε να διαφυλάξουν και να προστατέψουν το όποιο παιδί θα μας εμπιστεύονταν.
Ο καιρός εν τω μεταξύ περνούσε κι από φθινόπωρο είχαμε φθάσει πια στο καλοκαίρι.
Με βάση όσα είχαμε κατά καιρούς συζητήσει με την κοινωνική υπηρεσία μου πρότειναν δυο παιδάκια, το ένα ήταν αγόρι (ο Παναγιώτης) και το άλλο ένα κοριτσάκι.
Εδώ προς στιγμή μπήκε μπροστά η λαχτάρα μου για μια κόρη, σκέφτηκα πόσο όμορφο θά ταν να αποκτούσα το κοριτσάκι που τόσο ήθελα και τελικά δεν μπόρεσα να γεννήσω.
Αμέσως μετά όμως σκέφτηκα το συμφέρον των ίδιων των παιδιών.
Πως δηλαδή έχοντας ίδιο φύλλο θα είχαν κοινά ενδιαφέροντα, κοινά παιχνίδια και το ταίριασμα θα γινόταν πιο εύκολο.
Είχα παράδειγμα και τους μεγάλους μου γιούς που ήταν αυτοκόλλητοι κι αποφάσισα να ξεχάσω την επιθυμία μου για μια κόρη μπροστά στο όφελος των ίδιων των παιδιών.
Αρχές καλοκαιριού λοιπόν μου μιλάνε για τον Παναγιώτη.
Παναγιώτης
Ήταν τριάμισι χρονών και είχε γεννηθεί με ιχθύαση.
Για όσους δεν ξέρουν είναι μια δερματοπάθεια όπου το δέρμα εμφανίζει έντονη ξηρότητα με σημάδια σαν τα λέπια των ψαριών και χρειάζεται φροντίδα πρωί βράδυ με ειδικά αφρόλουτρα και κρέμες για ατοπικά δέρματα.
Όταν μπήκα στο ίντερνετ και είδα φωτογραφίες ατόμων με ιχθύαση έπαθα σοκ.
Όμως η κοινωνική λειτουργός μου εξήγησε πως η περίπτωση του Παναγιώτη ήταν από τις πιο ήπιες.
Πράγματι, αν εξαιρέσεις τα πρώτα δυό τρία χρόνια της ζωής του που η ιχθύαση ήταν πολύ έντονη, στη συνέχεια κανείς δεν καταλάβαινε πως υπήρχε πρόβλημα.
Φέτος, μάλιστα, τον χειμώνα που κάναμε καινούργιες εξετάσεις οι γιατροί στο ΠΑΙΔΩΝ, όπου υπάρχει ειδικό τμήμα, μας είπαν πως η ιχθύαση είναι σε πολύ μικρό ποσοστό πια και ο Παναγιώτης από δω και πέρα θα μπορούσε να κάνει μπάνιο με τα αφρόλουτρα και τα σαμπουάν του εμπορίου κι όχι με τα ειδικά για ατοπικά δέρματα που έκανε όλα αυτά τα χρόνια, κρατώντας μόνο απ’ την θεραπεία την ενυδάτωση μετά το μπάνιο με μια ειδική κρέμα, κάτι που έκανε τον μικρό να χαρεί αφάνταστα …
Με λίγα λόγια η ιχθύαση υπήρχε τον καιρό που τον γνωρίσαμε αλλά δεν φαινόταν καθόλου.
Μόνο αν δεν έκανε το μπάνιο του πρωί και βράδυ το δέρμα άρχιζε να ξεραίνεται και ήταν όπως μετά από έντονη ηλιοθεραπεία όταν σκάει και παρουσιάζει μικρές φλουδίτσες, αλλά έτσι κι αλλιώς το βραδινό μπάνιο κυρίως είναι κάτι που γίνεται απ’ όλους μας.
Το επιπλέον στην περίπτωση του Παναγιώτη ήταν πως είχε να κάνει ακόμα ένα μπάνιο κάθε πρωί, χειμώνα καλοκαίρι κι αυτό ήταν όλο..
Ιδρυμα
Παναγιώτης γενέθλια
Έτσι, αρχές Σεπτέμβρη , ένα χρόνο σχεδόν μετά από την πρώτη επαφή μας με το ίδρυμα, κλείστηκε επιτέλους το ραντεβού της γνωριμίας μας μαζί του…
συνεχίζεται…

Παίρνοντας τις ήττες αγκαλιά……

Κι ήγγικεν η ώρα!

Ήρθε κι η δική μου η σειρά λοιπόν. Σκεφτόμουν μέρες πώς να ξεκινήσω. Για πολλές φίλες και φίλους δεν χρειάζονται συστάσεις. Υπάρχουν όμως -κι εύχομαι ότι θα υπάρξουν κι άλλοι αναγνώστες στην πορεία- που ίσως να αναρωτιούνται γιατί είμαι στην παρέα, μαζί με τα άλλα γλυκά βοτσαλάκια.

Με σπουδές στην Κοινωνική Εργασία κι ειδίκευση στις μαθησιακές δυσκολίες ασχολήθηκα για χρόνια με παιδιά χαρισματικά. Παιδιά που εύκολα το σχολείο τα περιθωριοποιεί αντί να τα βοηθήσει, όπως δυσλεξικά παιδιά, παιδιά με υπερκινητικότητα ή νοητική καθυστέρηση, αλλά και παιδιά έξυπνα αλλά αδιάφορα για τα μαθήματα. Σε αυτά προστέθηκαν και παιδιά από τριθέσια ή ακόμα χειρότερα από διθέσια σχολεία, από κοντινά προς την πόλη μου χωριά, όπου οι γονείς ανήσυχοι για την ποιότητα της μάθησης, απευθύνονταν σε μένα,για να καλύψουμε όσα το σχολείο θα έπρεπε να προσφέρει.

Ασχολήθηκα μέσω των ιδιαίτερων μαθημάτων με πολλά παιδιά. Με αγάπη για αυτό που έκανα, με ώρες παραπάνω από αυτό που πληρωνόμουν, με κόπο πολύ και δύσκολες πολλές φορές συνθήκες κι όχι πάντα καλή συνεργασία με τον εκάστοτε εκπαιδευτικό.

Ασχολήθηκα με πολλά παιδιά. Αλλά δικά μου δεν απέκτησα ποτέ. Κάποτε μου στοίχισε πολύ. Όλο αυτό που έζησα κάποια στιγμή το μοιράστηκα στο μπλογκ μου, μέσω μιας καθημερινής πρόκλησης που έκανα, γράφοντας για μία λέξη κάθε μέρα από κάθε γράμμα της αλφαβήτου. Φτάνοντας στο Η  επέλεξα την ήττα. Και σήμερα, θα μου επιτρέψτε αυτό το κείμενο να είναι η πρώτη δημοσίευση στα Βότσαλα.

a

Η μεγαλύτερη ήττα μου, ήταν που δεν κατάφερα να γίνω μάνα. Τόσο που το ήθελα! Και μου έλεγαν κιόλας ότι το’χα στο αίμα μου! Βλέπεις λάτρευα από μικρή τα παιδιά.Κι είχα ένα πλησίασμα που με γέμιζε σιγουριά. Κι εγώ εφησυχάστηκα κατά κάποιο τρόπο. Όλα έρχονται έλεγα εν καιρώ. Θα έρθει και η σειρά του. Και ήρθε! Και με προσπέρασε. Με τρομερούς ελιγμούς κι απίστευτη ταχύτητα! Όχι ότι δεν το προσπάθησα και μάλιστα με πάθος και πόθο πολύ. Σε σημείο που με διέλυσε. Εξάλλου αυτός ήταν ο λόγος που επισημοποίησα την δεκαπεντάχρονη τότε σχέση μου, αλλιώς θα είχαμε μείνει σχέση. Που ήταν υπέροχη και δυνατή ως τότε, να πω. Όχι δεν θα τα παρουσιάσω όλα παραμυθένια. Ήταν όμως ένα όμορφο παραμύθι. Και το έζησα. Όσο διήρκησε κι όσο μπορούσα!

Κι έπειτα ήρθαν οι μέλισσες! Τα δύσκολα! Εκεί να δείτε ήττες! Τελικά δεν ήταν καθόλου εύκολο να γίνω μάνα κατά παραγγελία! Μετά τα τριάντα και κάτι, το σώμα μεγαλώνει, αρνείται να δράσει όπως όταν ήταν ο καιρός του, μπαίνει στη μέση και η λεξούλα άγχος και δένει το γλυκό! Και να πώς τόσες γυναίκες τρέχουν μετά για τεχνητές γονιμοποιήσεις, για εξετάσεις, αγωνίες, τεστ και πάλι τεστ, δάκρυα, απογοήτευση, θυμός, νεύρα, πόνος και στο τέλος να νιώθεις και ανεπαρκής! Πονεμένη ιστορία και μόνο όποια τα έχει ζήσει το νιώθει.

Και κάπου εκεί διαλύθηκε κι αυτό που είχα σταθερό και σίγουρο στη ζωή μου. Μαζί κόπηκαν κι ελπίδες και φτερά κι όλα! Πόνεσα, έκλαψα, έπεσα και σε μια καταθλιψούλα νααα! μετά συγχωρήσεως! Αλλά μια φωνή που αντηχούσε στα αυτιά μου κατάφερε να με βγάλει από τα σκοτάδια μου: «Γίνε πρώτα ευτυχισμένη ρε Αριστέα εσύ, για να μπορέσεις να κάνεις ευτυχισμένους ανθρώπους μετά!» 

Έτσι έβαλα σκοπό της ζωής μου να είμαι καλά. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Να ζω, παρά τις δυσκολίες. Να χαμογελώ, παρά τις ήττες. 

Ο χρόνος είναι στυγνός κι αμείλικτος. Πέρασε και δεν μου έδωσε τα δικαιώματα που νόμιζα ότι μου ανήκαν. Δεν του κρατώ κακία. Σε κανέναν δεν κρατώ κακία! 

Το θέμα είναι να παίρνεις τις ήττες σου αγκαλιά και να τις αφουγκράζεσαι! Για κάποιο λόγο σου έρχονται. Ίσως για σε κάνουν ακόμα πιο δυνατό. Ίσως για να βρεις αυτά που πραγματικά αξίζουν σε αυτή τη ζωή.

Δεν είμαστε όλοι πλασμένοι για να ζήσουμε τα ίδια. Κι ευτυχώς δηλαδή. 

Γιατί κάνει κάποιος παιδιά; Για μένα δεν υπάρχει απάντηση άλλη εκτός από αυτή: για να δώσει αγάπη! Δεν υπάρχουν εξηγήσεις μέσα μου όπως : συνέχεια του εαυτού μου, για να έχω στήριγμα στα γεράματα κι άλλα τινά! Για να δώσω αγάπη ήθελα! Κι εγώ, βρήκα άλλους τρόπους να δίνω αγάπη! 

Κι όσο δίνω αγάπη δεν θα υπάρχουν ήττες με διάρκεια σε αυτή τη ζωή. Ίσως να υπάρχουν χαμένες μάχες. Όχι χαμένος πόλεμος.

Αριστέα

Η Αρχή Του Όνειρου

O δικός μου ρόλος σ΄αυτή την συνύπαρξη των τριών μας σε τούτο δω το μπλογκ, είναι η κατάθεση της εμπειρίας μου – όχι σαν ειδικός- αλλά από την πλευρά της καθημερινότητας και της ουσιαστικής τριβής με το παιδί κι αυτήν θα σας καταθέτω με τις αναρτήσεις μου.
Θέλω όμως να πάρω την ιστορία απ’ την αρχή ξεκινώντας χρόνια πριν..
Στην οικογένειά μου ο θεσμός της αναδοχής περνούσε από γενιά σε γενιά.
Η μαμά μου όσο ήταν ελεύθερη συνήθιζε να πηγαίνει στο Δημοτικό Βρεφοκομείο που τότε στεγαζόταν σε ένα παλιό κτίριο της οδού Πειραιώς και να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες της.
Η μαμά στο κέντρο με βρεφοκόμες και παιδιά του ιδρύματος. Στο πίσω μέρος υπάρχει αφιέρωση..
Η μαμά στο κέντρο με βρεφοκόμες και παιδιά του ιδρύματος. Στο πίσω μέρος υπάρχει αφιέρωση..
Έτσι συχνά συνέβαινε να δεθεί συναισθηματικά με κάποιο από τα παιδιά και τότε ήταν που άρχιζε τα παρακάλια στην δική της μαμά.
– σε παρακαλώ μαμά μου, είναι τόσο γλυκό παιδάκι, έλα να το πάρουμε εδώ στο σπίτι να το μεγαλώνουμε…
Και η γιαγιά – χήρα με τρία δικά της παιδιά – δεν ήθελε και πολύ για να πειστεί.
Η γιαγιά
Η γιαγιά
Η αρχή έγινε με τον Στέλιο που μπήκε μωρό στην οικογένεια κι έγινε σπαραγμός όταν βρέθηκε το ζευγάρι που τον υιοθέτησε και τον πήρε στην Αμερική.
Ο Στέλιος   Στέλιος
Στέλιος
Από τη μια να κλαίει η γιαγιά κι η μάνα μου (τα αδέλφια της ήταν αγόρια και σαν άντρες δεν έδειχναν την ευαισθησία τους, εξ’ άλλου «οι άντρες δεν κλαίνε») κι από την άλλη ο πεντάχρονος Στέλιος που μέσα απ’ τους λυγμούς του ορκιζόταν στην γιαγιά μου πως όπου και να τον πήγαιναν εκείνος θα έπαιρνε ένα αεροπλάνο και θα γύριζε να την βρει.
Μετά απ’ αυτό η γιαγιά ορκίστηκε να μη το ξανακάνει καθώς ο πόνος του χωρισμού ήταν αβάσταχτος και πέρασε καιρός για να κλείσουν οι πληγές.
Δεν κράτησε όμως τον όρκο της.
Όσο ακόμα ο Στέλιος ήταν στο σπίτι η μαμά, που συνέχιζε την εθελοντική της προσφορά στο Βρεφοκομείο, έβαζε πάλι μπροστά τα μεγάλα μέσα για να φέρει σπίτι το επόμενο μωρό, την έξι μηνών Δήμητρα.
Για να πείσει μάλιστα την γιαγιά, της έλεγε πως ήταν ένα ασθενικό μωράκι που μόνο εκείνη μπορούσε να το μεγαλώσει (η γιαγιά ήταν νοσοκόμα) κι επιπλέον είχε και το όνομά της!
Δεν ξέρω τί απ’ όλα έπεισε την γιαγιά, σημασία ήταν πως το μωρό ήρθε στην οικογένεια έγινε το τέταρτο παιδί της γιαγιάς, η μικρή αδελφή της μαμάς μου κι έφυγε νύφη όταν έκανε την δική της οικογένεια.
Η Δήμητρα κι ο Στέλιος
Η Δήμητρα κι ο Στέλιος
Η μαμά, η Δήμητρα, στο κέντρο εγώ κι ένα γειτονόπουλο.
Η μαμά, η Δήμητρα, στο κέντρο εγώ κι ένα γειτονόπουλο.
Παράλληλα με την Δήμητρα, αλλά πολλά χρόνια αργότερα, ήρθε στο σπίτι της γιαγιάς και η εννιάχρονη τότε Μαρία που έγινε αγαπημένη φίλη και συντροφιά των παιδικών μου χρόνων καθώς ήμασταν σχεδόν συνομήλικες.
Ας μην τρέχω όμως…
Τα χρόνια πέρασαν η μαμά μου παντρεύτηκε έκανε εμένα και έχοντας σοβαρό πρόβλημα υγείας οι γιατροί της απαγόρευσαν να κάνει άλλο παιδί.
Έτσι λαχταρώντας ένα ακόμα μωρό, έκανε αυτό που γνώριζε ήδη πολύ καλά, πήρε τον αδελφό μου που έγινε το δεύτερο παιδί της οικογένειας όταν εγώ ήμουν ήδη έντεκα χρονών.

Ο Α. έγινε η μεγάλη της αδυναμία, έδινε για κείνον και την ψυχή της.

Όταν ανακαλύφθηκε πως είχε νοητική υστέρηση τον πήγε παντού και ουσιαστικά δεν το παραδέχτηκε ποτέ.

Μάζευε ρούχα και προικιά για την ώρα του γάμου του και δεν ήθελε να ακούσει πως κάτι τέτοιο δεν θα γινόταν ποτέ.

Όταν ήταν στα τελευταία της – «έφυγε» 65 χρονών – ήταν για κείνον οι τελευταίες της κουβέντες.

Να τον προσέχω, να μη τον παραμελήσω, να τον έχω το νου μου σε ότι χρειαστεί….

Λες και γινόταν να μη το κάνω…

Αλλά είπαμε ήταν η αδυναμία και η έγνοια της.

Έτσι λοιπόν, με αυτά τα βιώματα, σαν μικρό κορίτσι τα όνειρά μου ήταν όταν μεγαλώσω και παντρευτώ να κάνω ένα δικό μου παιδί και το δεύτερο να το πάρω απ’ το βρεφοκομείο.

Θάμουν 16 με 17 όταν πέρασα για πρώτη φορά την πόρτα του Βρεφοκομείου στην οδό Πειραιώς..

Μίλησα με κάποια κοινωνική λειτουργό της ζήτησα να βαφτίσω κάποιο παιδάκι και σαν νονά του να το βλέπω, να το φροντίζω, να το παίρνω σπίτι.

Αρνήθηκε, μου εξήγησε πως κάτι τέτοιο δεν γίνεται, πως τα παιδιά δίνονται μόνο για αναδοχή ή υιοθεσία.

Έφυγα απογοητευμένη, αλλά δεν το έβαλα κάτω… ήξερα από τότε πως κάποια στιγμή θα κατάφερνα να πάρω κι εγώ ένα παιδί , να το «κλέψω» από το άψυχο ίδρυμα και να του προσφέρω την αγάπη και την οικογένεια που θα είχε ανάγκη.

Η αλήθεια είναι πως μεσολάβησαν πολλά χρόνια μέχρι να το κατορθώσω.

Παντρεύτηκα νωρίς, έκανα δυό παιδιά, χώρισα..

Ξαναπαντρεύτηκα κι έκανα τον τρίτο μου γιό και τότε… όταν πια η ζωή μου είχε τακτοποιηθεί, τότε που ήμουν πια ευτυχισμένη με τα παιδιά και τον άντρα μου, τότε ήταν που άρχισα πάλι να σκέφτομαι έντονα εκείνο το παλιό όνειρο..

συνεχίζεται….

Εικόνα

PostJoy!

Ξέρεις τι είναι το PostSecret;

Μια καρτ-ποστάλ, δυο λόγια σε έναν άγνωστο. Ένα γραμματόσημο, κι ένα μυστικό  που δεν έχεις εκμυστηρευθεί ποτέ σε κανέναν, φθάνει στην άλλη άκρη της γης. Ο δημιουργός του project έχει δική του ιστοσελίδα κι ανά τακτά χρονικά διαστήματα δημοσιεύει τις καρτ-ποστάλ που έχει λάβει. Έχει γράψει όμως και βιβλία πάνω στο θέμα αυτό!

Εδώ μπορείτε να δείτε στην αγγλική περισσότερα για το project αυτό..

Τι λέτε; Μπορούμε να κάνουμε κάτι παρόμοιο;

Σκοπός είναι να φτιάξουμε μια καρτ-ποστάλ στην αγγλική με ένα θετικό μήνυμα και να τις συγκεντρώσουμε για το γραφείο μου και το σαλόνι των παιδιών στον χώρο μας. Οι έφηβοι είναι παιδιά με ή χωρίς γονείς, με διάφορους εθισμούς και ψυχολογικά προβλήματα. Αρκετά από αυτά κακοποιημένα ή/και παραμελημένα. Άλλα με ιστορικό διατροφικών διαταραχών κι άλλα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Πολλά από αυτά έχουν περάσει από φυλακές ανηλίκων και τα περισσότερα δεν πάνε σχολείο…

Συνήθως οι χώροι αυτοί είναι αποστειρωμένοι. Πόρτες ασφαλείας και τζάμια διπλά που κλειδώνουν όλη μέρα…

Λευκοί τοίχοι, ασπρισμένοι από την χλωρίνη και την παγερή αδιαφορία των φορέων. Πολλές φορές ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκης, έπιπλα, θεραπευτές και ειδικούς.

Αρκετά από τα παιδιά δουλεύουν από μικρή ηλικία για να καλύψουν τις ανάγκες του χώρου μας. Πολλά από αυτά είναι απομονωμένα κι αντικοινωνικά με προβλήματα συμπεριφοράς και παραβατική συμπεριφορά. Στο σπίτι μας νομίζω ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι όχι να μην γυρίσει κάποιο παιδί το βράδυ στο σπίτι, αλλά να ξυπνήσω το πρωί και να βρω κάποιο παιδί στο πάτωμα από υπερβολική δόση, ηλεκτροπληξία, κρέμασμα, χάπια…

Πράγματα καθημερινά και συνηθισμένα για εμάς εδώ και που συνάδελφοι έχουν βιώσει πολλές φορές. Εγώ στάθηκα τυχερή με τα ποτά, τα ναρκωτικά, τα όπλα , τους βανδαλισμούς και τις φωτιές μέσα στο σπίτι.

Το σπίτι μας αναπνέει, πονάει, ματώνει και επιβιώνει όπως κάθε σπίτι.

Όμως ήρθε ο καιρός για μια δραστική αλλαγή.

Για μια ανανέωση!

Για αυτό σκέφτηκα να καλέσω όλους εσάς να με βοηθήσετε να γεμίσω τους τοίχους μας με ιστορίες – ιστορίες καθημερινής τρέλας, αισιοδοξίας, χαράς και γέλιου. Μα πάνω απ’όλα ιστορίες φιλίας, επιβίωσης και γενναιότητας. Τα μηνύματα από την χώρα του Ήλιου δεν θα μπορούσαν να είναι πιο ζεστά!

Για να λάβετε μέρος στο project πρέπει:

(α) να μην διαθέτετε απαραίτητα καλλιτεχνική φλέβα αλλά να θέλετε να χαρίσετε ένα χαμόγελο στα παιδιά αυτά (και σε εμένα που μένω μαζί τους κάτω από αντίξοες συνθήκες και τραγικές ελλείψεις… τώρα όποιος θέλει να κάνει κάτι για εμένα αποκλειστικά στην ελληνική όχι απλά δεν θα παρεξηγήσω, αλλά μάλλον θα με πάρουν και τα ζουμιά, ε; ),

(β) να αναδημοσιεύσετε την ανάρτηση αυτή στο ιστολόγιο σας ώστε να προσκαλέσουμε περισσότερο κόσμο στο εγχείρημα αυτό,

(γ) να φτιάξετε την καρτούλα σας (μέγεθος Α5-Α6), να την φωτογραφίσετε, να την αναρτήσετε στο ιστολόγιο σας και κατόπιν συνεννοήσεως μαζί μου να μας την στείλετε εδώ.

Τι λέτε; Θα τα καταφέρουμε να γίνει το PostJoy εξίσου δημιουργικό και ταξιδιάρικο;

Ο Εγκέφαλός σου, η Ζωή μου…

Ναι, τόσο σημαντικός είναι ο εγκέφαλος ώστε μπαίνει αυτόματα μοναχός του ως τίτλος. Ίσως εκεί εδρεύει εν μέρει κι η ψυχή. Που ξέρεις;

Έρευνες σε παιδιά που μεγάλωσαν σε ορφανοτροφεία κι ανάδοχες οικογένειες έδειξαν ότι τα πρώτα δεν αναπτύχθηκαν επαρκώς.

Γιατί;

Επειδή δεν υπήρχε διάδραση.

Δεν υπήρχε διάδραση με το στενό οικογενειακό κύκλο και περιβάλλον. Κι έτσι οι εγκέφαλοι των παιδιών δεν αναπτύχθηκαν σωστά. Έμειναν ατελείς. Δεν ακολουθήθηκαν τα απαραίτητα μονοπάτια στον εγκέφαλο και τους νευρώνες, δεν έγιναν οι απαραίτητες συνάψεις, δεν υπήρξαν τα απαραίτητα ερεθίσματα.

Το νευρικό σύστημα των παιδιών που έχουν μεγαλώσει σε ορφανοτροφεία, όπως είναι τα ορφανοτροφεία της Ρουμανίας (πηγή στην αγγλική), δεν είναι τόσο ισχυρό όσων των παιδιών που έχουν μεγαλώσει με ανάδοχες οικογένειες. Είτε βρίσκονται διαρκώς σε υπερένταση, αναζητώντας κάποιον άφαντο έως τώρα εχθρό, είτε είναι υποτονικά και μελαγχολικά.

Η ζωή στα ορφανοτροφεία μπορεί κυριολεκτικά ν’αλλάξει την δομή και την λειτουργία του εγκεφάλου καθώς τα παιδιά που μεγάλωσαν σε αυτά διαθέτουν λιγότερη λευκή ουσία στους εγκεφάλους τους. Οι επιστήμονες άρχισαν να επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στην λευκή ουσία μόλις τα τελευταία χρόνια.

Έρευνες αποδεικνύουν  (ελληνική πηγή) πως οι θετικές ή αρνητικές εμπειρίες της ζωής μας έχουν την δυνατότητα ν’αλλάξουν δραματικά την δομή και την λειτουργία του εγκεφάλου μας. Παιδιά τα οποία μεγαλώνουν κάτω από αντίξοες συνθήκες (αγγλική πηγή) όπως φτώχεια, ορφανοτροφεία και πολέμους έχουν σημαντικές διαφορές στην ποσότητα λευκής ουσίας που διαθέτουν σε σύγκριση με τους συνομήλικούς τους σε ανάδοχες και μη οικογένειες.

Όμως οι διαφορές δεν έγκειται μοναχά στην λευκή ουσία του εγκεφάλου αλλά και στην πλαστικότητα του εγκεφάλου (plasticity- ελληνική πηγή) να προσαρμόζεται σε μεταβαλλόμενες συνθήκες, στην προσαρμοστικότητα των παιδιών αυτών σε καινούργιες συνθήκες (adaptiveness), στο κατά πόσο είναι κοινωνικά (sociability) και δεκτικά σε καινούριες γνωριμίες, φιλίες κι ευκαιρίες στην ζωή τους. Αφορά επίσης την ταυτότητά τους (selfhood and identity) και την κρίση τους ως προς τους ανθρώπους και τις δυσκολίες που συναντούν.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με όλα τα θηλαστικά.

Η πλαστικότητα του εγκεφάλου μας είναι συνώνυμη με την βελτίωση των δεξιοτήτων των εγκεφάλων. Βλέπετε πόσο υστερούν στα παραπάνω τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε αντίξοες συνθήκες κι ορφανοτροφεία;

Δεν εξαγριώνεστε λοιπόν όταν βλέπετε το παρακάτω βίντεο;

Παιδιά στην πατρίδα μας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πυρός. Γονείς λόγω της οικονομικής κρίσης αναγκάζονται να καταφύγουν σε βρεφοκομεία και ιδρύματα για να επιβιώσουν τα παιδιά τους. Εσύ θα σιωπήσεις;

Μπορείτε τώρα ν’αναλογιστείτε πόσο μερικώς εξοπλισμένα είναι αυτά τα παιδιά ώστε ν’αντιμετωπίσουν αρνητικές εμπειρίες, να ανοίξουν τα φτερά τους και να πετάξουν, να τολμήσουν να ζήσουν; Με πόση ευκολία θα μεταδώσουν κι αυτά με την σειρά τους αυτές τις αρνητικές εμπειρίες στα δικά τους παιδιά όταν κάνουν κι αυτά τις οικογένειές τους; Τραύμα που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά… (intergenerational trauma).

————————

(Πηγές θα βρείτε τόσο στην ελληνική όσο και στην αγγλική εάν ακολουθήσετε τους συνδέσμους του κειμένου)

Βιβλιογραφία:

Drubach, D. (2000). The Brain Explained, Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, Inc.

Gopnic, A., Meltzoff, A., Kuhl, P. (1999). The Scientist in the Crib: What Early Learning Tells Us About the Mind, New York, NY: HarperCollins Publishers.

Tulving, E. and Craik, F.I.M. (Eds.) (2000). The Oxford Handbook of Memory, London and New York: Oxford University Press.

Previous Older Entries Next Newer Entries